„O talentach” – przypowieść
Bolesław Prus „Katarynka” – nowela
„O Piaście Kołodzieju” – legenda
Ignacy Krasicki „Kruk i lis” – bajka
Charles Perrault „Kopciuszek” – baśń
Aleksander Puszkin „O rybaku i złotej rybce” – baśń
Henryk Sienkiewicz „W pustyni i w puszczy” – powieść
René Goscinny, Jean-Jacques Sempé „Mikołajek” – opowiadanie
Rafał Kosik „Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi” – powieść
Opowiadanie to krótki utwór literacki, który jest pisany prozą. Charakterystyczne dla opowiadania są obecność narratora, nieskomplikowana akcja, utwór nie jest zbyt długi, fabuła zazwyczaj jest jednowątkowa.
Przypowieść jest to opowieść, która zawiera presupozycję (ukryte znaczenie). Przesłanie to ma charakter pouczający, moralizujący. Charakterystyczne dla przypowieści są skrócona fabuła, brak konkretnego miejsca i czasu akcji, występują w niej symbole i alegorie, obecne są uniwersalne motywy, postaci. W przypowieści nie występują fakty historyczne, elementy fantastyczne, bohaterowie zwierzęcy (upersonifikowani).
Baśń – niewielkich rozmiarów utwór należący do epiki, który nawiązuje do folkloru i występują tam elementy fantastyczne.
Bajka – krótki utwór literacki, który ma charakter moralizatorski, często wierszowana i zawiera morał. Charakterystyczna jest obecność upersonifikowanych postaci zwierzęcych.
Legenda – jedna lub więcej opowieści o postaci czy postaciach historycznych, lub uważanych za historyczne. Przekazywana była zazwyczaj ustnie, gdyż początek legendy datuje się na okres przed rozpowszechnieniem pisma. Legendy opowiadają o mędrcach, świętych, władcach, politykach, wojownikach lub innych popularnych bohaterach.
Nowela – utwór literacki pisany prozą, posiada wyraźnie zarysowaną akcję główną, mocno udramatyzowaną, zmierzającą do punktu kulminacyjnego.
Powieść – utwór narracyjny, opisujący rozbudowany ciąg zdarzeń, bogata w dialogi, klasyczne powieści są pisane prozą. Charakterystyczne dla powieści są wszechwiedzący narrator i wielowątkowa, chronologicznie poprowadzona fabuła.