| Górny bieg rzeki | Środkowy bieg rzeki | Dolny bieg rzeki | |
| Spadek kąta nachylenia koryta rzecznego | duży | malejący | mały |
| Charakterystyczne formy rzeźby tereny i procesy | powstawanie progów skalnych i wodospadów | powstawanie meandrów | osadzanie materiału niesionego przez rzekę |
| Nazwy krain geograficznych, przez które przepływa Wisła | Podgórze Karpackie | Nizina Mazowiecka | Żuławy Wiślane |
Górny (źródłowy) odcinek rzeki cechuje największy spadek. Rzeki wypływają głównie z obszarów górskich lub wyżynnych. Woda niesie dużą ilość materiału skalnego, często powstają progi skalne i wodospady. W środkowym biegu rzeki spadek maleje. Na tym etapie powstają zakola, które tworzą meandry w wyniku podcinania przez nurt jednego brzegu i akumulację na drugim. Dolny odcinek rzeki charakteryzuje się małym spadkiem. Woda niesie dużą ilość drobnego materiału, który osadza się przy ujściu.