1. Do końca X w. państwo polskie oprócz Wielkopolski podbiło również Mazowsze, Pomorze, Pomorze Zachodnie, Mazowsze, Śląsk i Małopolskę.
2. W 1005 r. odpadło od niego Pomorze Zachodnie, jednak rządzącemu wtedy Bolesławowi Chrobremu udało się przyłączyć do Polski Grody Czerwieńskie, Morawy, Miśnię i Łużyce. Charakter tymczasowy miało natomiast zajęcie Czech i Słowacji.
3. Niestety, już wkrótce Polska utraciła wszystkie te terytoria a dodatkowo odpadło także Pomorze Gdańskie. Kraj znalazł się w wielkim kryzysie, może być tu mowa nawet o chwilowej utracie państwowości.
4. Odbudowa państwa przez Kazimierza Odnowiciela umożliwiła jego następcom ponowny podbój Pomorza Zachodniego i pełne odzyskanie Śląska.
5. Z kolei syn władcy, Bolesław II Śmiały, prowadził politykę zatrzymania ekspansji niemieckiej na wschód oraz utrzymania posiadanych ziem.
6. Po jego wygnaniu, władzę przejął jego brata – Władysław Herman, który także prowadził politykę zabezpieczenia granic poprzez małżeństwa polityczne. Podczas jego panowania odzyskano Śląsk.
7. Synowie Władysława Hermana: Zbigniew i Bolesław Krzywousty rozdzielili państwo na Wielkopolskę, Kujawy i ziemię sieradzko-łęczycką, które przypadły Zbigniewowi oraz Małopolskę i Śląsk, które otrzymał Bolesław. Władysław Herman zatrzymał Mazowsze.
8. Bolesław Krzywousty, po doświadczeniu wojny o koronę z bratem, podzielił państwo między synów, by nie doprowadzić do kolejnych wojen domowych.
Państwo polskie od czasów Mieszka I toczyło liczne wojny z wszystkimi sąsiadami. W ich wyniku wielokrotnie udawało się podbić wiele nowych terytoriów, jednak ostatecznie terytorium państwa polskiego w roku 1138 niemal pokrywało się z tym z 992 r.