Konstantynopol znajduje się we wschodniej części cesarstwa rzymskiego, na styku Europy i Azji, w cieśninie pomiędzy Morzem Śródziemnym i Morzem Czarnym.
W VI w. tereny cesarstwa wschodniego powiększyły się o część obszaru byłego cesarstwa na Zachodzie – Italię, Kartaginę, Południowe wybrzeża Hiszpanii, cieśninę Gibraltarską.
