Gleby strefowe powstają wyłącznie w określonych strefach klimatyczno-roślinnych, natomiast rozmieszczenie gleb śródstrefowych zależy od warunków lokalnych, ich występowanie nie ogranicza się do określonych stref klimatycznych.
Gleby strefowe: tundrowe, bielicowe, brunatne i płowe, czarnoziemy, kasztanowe, cynamonowe, szaroziemy, buroziemy, gleby pustynne, czerwonoziemy, żółtoziemy, czerwone i czerwonożółte gleby ferralitowe.
Gleby śródstrefowe: rędziny, mady, czarne ziemie, bagienne, wulkaniczne.