| Ustrój demokratyczny | Ustrój demokracji ludowej |
| Istnieje system wielopartyjny i odbywają się wolne wybory. | Niepodzielne (wyłączne) rządy partii komunistycznej, zakaz tworzenia partii opozycyjnych |
| Państwo nie ingeruje w gospodarkę, a jedynie stara się zapewnić korzystne warunki do jej rozwoju. | Kontrola i zarządzanie gospodarką z ośrodka władzy państwowej (tzw. centralnie sterowana gospodarka), co ograniczało jej rozwój. |
| Ziemia i zakłady przemysłowe mogą należeć zarówno do państwa, jak i do prywatnych właścicieli. | Ziemia i zakłady przemysłowe są posiadane i zarządzane przez państwo. |
| Aparat bezpieczeństwa jest kontrolowany przez instytucje demokratyczne, dzięki czemu nie może zyskać nadmiernych uprawnień ani zbytnio się rozrosnąć. | aparat bezpieczeństwa państwa działa jawnie i tajnie (jawna i tajna policja, wojsko ma specjalne oddziały), jest kontrolowany wyłącznie przez władzę. |
| Istnieją media niezależne od władz państwa. Państwo gwarantuje obywatelom wolność słowa i druku. | Kontrola treści i mediów (tzw. cenzura) w celu ograniczenia dostępności informacji „groźnych dla społeczeństwa” (w rzeczywistości zagrażających władzy) |
| Jeśli państwo nie jest zagrożone, jego władze nie powiększają armii. | Powiększanie sił zbrojnych w celu „obrony” (w rzeczywistości wojny) przed Zachodem |
Demokracja ludowa dosłownie oznacza ludowe rządy ludu. Jest to nazwa utworzona, by ukryć rzeczywisty ustrój totalitarny, jaki Związek Radziecki narzucił podporządkowanym sobie państwom. Demokracja ludowa była więc demokracją tylko z nazwy – kontrola państwa uniemożliwiała ludziom przejęcie jakiejkolwiek władzy.