Podmiot – jedna z dwóch głównych części zdania. Nazywa osobę, przedmiot, zjawisko itp., o których się orzeka – przypisuje czynności (np. Strażacy gaszą pożar), stan (np. Pacjent leży) lub cechę (np. Karetka jest duża). W funkcji podmiotu występuje najczęściej rzeczownik lub zaimek rzeczowny w mianowniku (np. Rodzice pomagają; On krzyczy). Wyróżnia się też podmiot domyślny — ukryty w osobowej formie czasownika (np. Atakujemy ludzi — my; Zdjąłem bandaż — ja). Podmiot w dopełniaczu występuje wtedy, gdy orzeczenie jest zaprzeczone albo stwierdza brak, przybywanie, lub ubywanie czegoś (np. Wody zabrakło, wody nie było, wody przybywało).
Orzeczenie – odnosi się do podmiotu, tworząc z nim w zdaniu związek główny. Nazywa czynność wykonywaną przez podmiot lub stan, w którym się on znajduje (np. Ludzie krzyczą; Karetka jedzie). Odpowiada na pytania: co robi podmiot?, co się z nim dzieje?, w jakim jest stanie? Stanowi je najczęściej czasownik w formie osobowej.
Podmiot wraz z orzeczeniem tworzy główną część zdania.