A, D, F, I
Występowanie napięcia powierzchniowego jest związane z działaniem sił spójności na cząsteczki znajdujące się na powierzchni wody. W przeciwieństwie do sił działających na cząsteczki wewnątrz cieczy siły te nie równoważą się, a ich wypadkowa jest skierowana do wnętrza cieczy. Schematycznie jest to najlepiej przedstawione na rysunku I.
Na rysunku widoczne jest, iż na cząsteczkę znajdującą się na powierzchni wody działają jedynie siły międzycząsteczkowe wewnątrz cieczy, czyli siły spójności, których wypadkowa zwrócona jest do środka cieczy. Zatem wskutek przyciągania cząsteczek z powierzchni cieczy do tych będących głębiej, tworzy się błona na powierzchni cieczy.