„Przyszedł.” → „Chyba przyszedł”. – Dodanie partykuły „chyba” zmienia znaczenie zdania, wyrażając wątpliwość lub niepewność co do tego, czy dana osoba faktycznie przyszła.
„Zajęcia już się skończyły.” → „Czy zajęcia już się skończyły?” – Dodanie partykuły „czy” zmienia sens zdania z deklaracji na pytanie, sugerując, że pytający chce potwierdzenia lub zaprzeczenia informacji.
„Była ładna pogoda”. → „Oby była ładna pogoda.” – Dodanie partykuły „oby” zmienia sens zdania z opisu na wyrażenie życzenia lub nadziei na ładną pogodę.
„Marcin zjadł kanapkę.” → „Marcin zjadłby kanapkę.” – Dodanie partykuły „by” zmienia sens zdania z przeszłego na czasownik warunkowy, wyrażający hipotetyczne zdarzenie.
„Byłam na treningu.” → „Nie byłam na treningu.” – Dodanie partykuły „nie” odwraca znaczenie zdania, wyrażając negację, co oznacza, że osoba nie była na treningu.
„Agnieszka to zrobi.” → „Niech Agnieszka to zrobi.” – Dodanie partykuły „niech” zmienia sens zdania z rozkazu na wyrażenie prośby lub polecenia do Agnieszki, aby zrobiła to, o czym mówi zdanie.
„Daj mi spokój”. → „Dajże mi spokój”. – Dodanie partykuły „że” zmienia znaczenie zdania, wyrażając emocje, np. złość, irytację lub niechęć.