Gdy przykryliśmy jedną świeczkę, po chwili płomień zaczął maleć i zgasł. Stało się tak, dlatego że w zamkniętym słoiku skończył się zapas tlenu. Jest on niezbędny, żeby ogień mógł się palić. Nieprzykryta świeca nadal się paliła, ponieważ miała stały dostęp do tlenu z powietrza.
Zestaw badawczy: paląca się świeca, przykryta słoikiem.
Zestaw kontrolny: paląca się świeca ze słoikiem obok.
Spalanie jest reakcją chemiczną. Do jej przebiegu potrzebny jest tlen. Gdy zaczyna go brakować, ogień gaśnie.
Ten mechanizm jest stosowany w gaśnicach proszkowych. Zawarty w nich proszek zamienia się w pianę, przykrywa płomienie i odcina dostęp do tlenu.
Dzięki próbie kontrolnej możemy określić, w jaki sposób czynnik, który badamy, wpłynął na przebieg doświadczenia. Próba kontrolna pozostaje niezmienna i możemy porównać ją z próbą badawczą. Po dokonaniu obserwacji można wyciągnąć wnioski.