| Powstanie styczniowe | |
| Przyczyny | Skutki |
| – branka, czyli przymusowe włączenie Polaków do armii rosyjskiej– nasilający się ucisk na Polaków ze strony zaborcy– żądania Polaków dotyczące reform– sformułowanie się dwóch towarzystw: białych i czerwonych | – całkowita utrata autonomii Królestwa Polskiego– zmiana nazwy Królestwa Polskiego na Kraj Przywiślański– zesłanie uczestników powstania na Sybir zamknięcie ich w więzieniu i zabicie– konfiskata majątków powstańców– większe represje zaborcy w stosunku do Polaków |
Powstanie styczniowe trwało od 22 stycznia 1863 do 11 kwietnia 1864. Było największym i najdłużej trwającym zrywem narodowym przeciw imperium rosyjskiemu. W wyniku powstania zginęło około 20 tysięcy ludzi, a tym prawie tysiąc stracono. Zryw został poparty przez międzynarodową opinię publiczną.