| ORIENTACJA | PROAUSTRIACKA | PROROSYJSKA |
| Jej przywódca | Józef Piłsudski | Roman Dmowski |
| Jego plany po wybuchu wojny (co chciał osiągnąć?) | Po wybuchu wojny Piłsudski zamierzał wkroczyć z organizowanymi w Galicji drużynami strzeleckimi do Król. Kongresowego i wzniecić tam powstanie. | Po wojnie zamierzali stworzyć Król. Polskie pod władzą cara, co nie doszło do skutku przez porażki Rosjan na froncie. |
| Działania zwolenników tej orientacji w latach 1914-1916 | · 6 sierpnia 1914 Piłsudski wyruszył z Krakowa do Król. z Pierwszą Kompanią Kadrową strzelców (działania nie były popularne, oddziały utożsamiano z proniemieckimi awanturnikami)· Po odwrocie do Galicji połączono siły z Legionami Polskimi. | · Utworzyli Legion Puławski |
| Działania zwolenników tej orientacji w 1917 r. | Piłsudski doprowadził do kryzysu przysięgowego, w wyniku czego został uwięziony przez Niemców, z kolei Legiony zostały rozwiązane. | Dmowski w 1917 r. założył Komitet Narodowy Polski, który alianci uznali za oficjalne przedstawicielstwo polskie. |
I wojna światowa, w której dawniej zaprzyjaźnieni zaborcy stanęli po dwóch stronach frontu, stała się okazją dla Polaków dla odzyskania swojego państwa. Z tego powodu obie orientacje: proaustriacka i prorosyjska z entuzjazmem przyjęły wybuch I wojny światowej.