W dramacie Kartoteka Różewicz prezentuje człowieka jako istotę zagubioną i rozdartą. Bohater doświadcza chaosu wewnętrznego, związanego z konfliktem między różnymi aspektami swojej osobowości. Jego myśli są surrealistyczne i fragmentaryczne, co odzwierciedla dezorientację i brak spójności. Komunikacja z innymi jest trudna, a postaci dramatu często nie potrafią się zrozumieć.
Różewicz ukazuje tę pesymistyczną egzystencję jako efekt wielu czynników. Jednym z nich jest presja norm społecznych, które narzucają człowiekowi określone role i oczekiwania. Ta presja prowadzi do wewnętrznego konfliktu i rozdarcia, ponieważ jednostka musi zmagać się z koniecznością dostosowania się do społecznych norm i oczekiwań. Brak akceptacji ze strony innych ludzi i trudność w porozumiewaniu się prowadzą do alienacji i dezorientacji.
Idealna egzystencja, jaką można by postulować na podstawie Kartoteki, byłaby klarowna, zrozumiała i harmonijna. Ludzie byliby w stanie porozumiewać się skutecznie i empatycznie, a każdy miałby pewność co do celu i sensu życia. Akceptacja i zrozumienie różnorodności byłyby integralną częścią tego idealnego obrazu rzeczywistości.
Wypowiedź argumentacyjna ma na celu udowodnienie lub zaprzeczenie przyjętej tezy.