Stanowisko Adama Asnyka względem tradycji oraz roli w budowaniu przyszłości przez pozytywistów zmienia się z upływem czasu. Można to zauważyć w jego poszczególnych utworach.
| Utwór | Stanowisko poety wobec tradycji i roli własnego pokolenia |
| „Miejmy nadzieję!” | – przyjęcie nowej postawy kontrastującej z dotychczasową;– rezygnacja z rozpamiętywania przeszłości;– troska o nadzieję i odwagę, które umożliwiają działanie i rozwój;– szczególna rola młodego pokolenia, od którego zależy zmiana rzeczywistości i budowanie przyszłości; |
| „Do młodych” | – każde pokolenie przemija – czeka to również pozytywistów;– należy okazywać szacunek przeszłości;– należy dążyć do poszukiwania prawdy i rozwoju;– należy zadbać o przyszłość; |
| „Sonet XIII” | – przeszłość cały czas wpływa na teraźniejszość;– należy korzystać z osiągnięć przeszłości;– jest to nieustanny cykl – pozytywiści wpłyną na przyszłe pokolenie; |
Podejście Adama Asnyka do przeszłości i roli młodego pokolenia zmienia się na przestrzeni czasu. W „Miejmy nadzieję!” krytykuje przeszłość, chce się od niej odciąć. To młode pokolenie może zmienić rzeczywistość. „W do młodych” Asnyk zauważa, że każde pokolenie przemija. W związku z tym należy okazywać szacunek przeszłości, ponieważ czas pozytywistów również kiedyś przeminie. Należy się skupić na rozwoju i budowaniu wspólnej przyszłości. W „Sonecie XIII” Asnyk dostrzega niezmienny wpływ przeszłości na teraźniejszość. Jej dorobek pozwala rozwijać się przyszłym pokoleniom, co stanowi stały cykl.