W tym zadaniu musisz dokonać porównania opowiadania „Powracająca fala” Bolesława Prusa z reportażem „Tanio drogo kosztuje” Marka Szymaniaka. Napisz, jak autorzy przedstawiają kapitalizm ze swoich tekstach. Zwróć szczególną uwagę na stosunek pracodawców do pracowników oraz nadużycia, których się względem nich dopuszczają.

Porównywany czynnik	„Powracająca fala” Bolesław Prus	„Tanio drogo kosztuje” Marek Szymaniak
stosunek pracodawców do pracowników	– pogardliwy i przedmiotowy;– rezygnacja z dodatkowych świadczeń, np. szkoła, opieka zdrowotna;– brak szacunku dla pracowników;– zdanie pracowników nie ma znaczenia;– wykorzystywanie przewagi własnego stanowiska;– wyzysk pracowników;– zwalnianie pracowników, którzy się sprzeciwiają;	– wyzysk pracowników kosztem ich zdrowia;– traktowanie pracowników w przedmiotowy sposób;– narzucanie wygórowanego zakresu obowiązków i norm do wykonania;– brak dialogu z pracownikami;– gotowość na zastąpienie pracownika kimś innym, jeśli coś mu nie odpowiada;
nadużycia, których dopuszczają się pracodawcy wobec pracowników	– pozbawienie pracowników opieki zdrowotnej – rezygnacja z lekarza i felczera;– obniżenie pensji pracowników z powodu sytuacji osobistej;– zwolnienie pracowników, którzy się sprzeciwiali;– pracownicy muszą leczyć się na swój koszt w przypadku wypadku;	– brak umowy o pracę;– praca na czarno lub na umowę zlecenie;– brak dodatkowych świadczeń i urlopów;– najniższe wynagrodzenie;– groźby;– nakładanie obowiązków ponad siły pracownika;

Kapitalizm zaprezentowany przez Bolesława Prusa i Marka Szymaniaka nie różni się za bardzo od siebie. Pomimo różnicy czasu (pozytywizm 1864–1890, reportaż 2018 r.) stosunek pracodawców do pracowników w systemie kapitalizmu nie zmienił się, wykorzystuje się jedynie nieco odmienne metody adekwatne do konkretnych czasów.