Spalanie węgla kamiennego powoduje emisję szkodliwych dla zdrowia substancji, a pozyskiwanie i transport tego surowca są kosztowne. To wszystko powoduje, że w krajach wysoko rozwiniętych dąży się do ograniczenia zużywania węgla kamiennego.
Elektrownie i elektrociepłownie węglowe są zastępowane rozwiązaniami z zakresu odnawialnych źródeł energii. W krajach wysoko rozwiniętych odchodzi się także od przemysłu ciężkiego na rzecz przemysłu lekkiego i usług – a te nie potrzebują tak dużo węgla kamiennego.
Spadek wydobycia i zużycia węgla kamiennego w krajach Europy Zachodniej rozpoczął się już w latach 40–60. XX wieku. W 1990 r. wydobywano go w Europie 277,4 Mt (megaton), w 2020 r. było to już tylko 56,5 Mt, z czego większość pochodziła z Polski.