Satyra piętnuje najczęściej wady ludzkie, osoby, grupy społeczne i zjawiska społeczne. Utwór nie przedstawia bezpośrednio pozytywnych wzorów. Jego dydaktyczny charakter polega na przedstawianiu rzeczywistości w krzywym zwierciadle. Satyra jako gatunek literacki ma cechy liryki, epiki oraz dramatu.
Satyra to gatunek synkretyczny.