W tym zadaniu musisz wymienić znane Ci rodzaje stylizacji językowych. Musisz omówić je szerzej, przywołując przykłady.
Stylizacje językowe:
– archaizacja – naśladowanie języka dawnego i przestarzałego z punktu widzenia nadawcy tekstu. Zazwyczaj wprowadzana jest przez użycie starych form gramatycznych czy leksykalnych. Pojawia się w tekstach o charakterze historycznym (np. w Trylogii Sienkiewicza), by uwiarygodnić przedstawianą historię.
– dialektyzacja – naśladowanie języka regionalnego, dialektu czy gwary. Zazwyczaj wprowadzana jest przez użycie lokalnych form leksykalnych. Zazwyczaj pojawia się w tekstach, których akcja rozgrywa się na wsi (np. Chłopi Reymonta), by uwiarygodnić przedstawianą historię i by wprowadzić lokalny koloryt.
– kolokwializacja – naśladowanie języka potocznego. Zazwyczaj wprowadzana jest tak, by przypominała mowę potoczną (np. poprzez krótkie zdania, nagromadzenie czasowników i zaimków). Występuje np. w Pamiętnikach z powstania warszawskiego Białoszewskiego.
– stylizacja biblijna – naśladowanie języka biblijnego (poprzez wprowadzenie szyku przestawnego, rytmizacji, powtórzeń i paralelizmów składniowych i znaczeniowych). Zazwyczaj pojawia się w tekstach, by uwznioślić tekst (np. Księgi narodu i pielgrzymstwa polskiego Mickiewicza) lub przeciwnie – by ośmieszyć jakąś wypowiedź (Biblia Targowicka Niemcewicza).
– stylizacja środowiskowa – naśladowanie języka jakiegoś środowiska (np. lekarzy, studentów czy więźniów). Zazwyczaj pojawia się w tekście, by scharakteryzować i wyodrębnić danego bohatera czy grupę bohaterów i ich środowisko (np. Lalka Prusa).
Do rozwiązania zadania musisz zastanowić się nad rodzajami stylizacji. Zauważ, że istnieje wiele rodzajów stylizacji. W jednym utworze może występować wiele typów stylizacji, ponieważ stylizacja może obejmować zarówno cały tekst, jak i pojedyncze fragmenty. Każda stylizacja pełni jakieś zadanie, wszystkie wzbogacają i urozmaicają tekst.