Homo sovieticus nie potrafił się odnaleźć, ponieważ:
· był klientem komunizmu – „żywił się towarami, jakie komunizm mu oferował”,
· wszystko co było dla niego najważniejsze, czyli praca, udział we władzy, poczucie własnej godności zawdzięczał komunizmowi, przez, co się od niego uzależnił,
· w systemie komunistycznym wartością był kolektywizm i podporządkowanie się ideologii państwa. Po upadku komunizmu, jednostki musiały stawić czoła idei indywidualizmu i wolnego rynku, co może być dla nich wyzwaniem, ponieważ wcześniej nie byli zachęcani do rozwijania indywidualnych ambicji i przedsiębiorczości.
· wierzył on, że światem rządzi "jakaś rozumna siła”, a system demokratyczny wskazywał, że to ludzie sami mogą kierować swoim życiem i życiem państwa, co było dla homo sovieticus czymś nienaturalnym.
Komunizm w Polsce trwał wiele lat, dlatego też zmiana sposobu myślenia ludzi wymagała czasu, edukacji, restrukturyzacji instytucji oraz budowania nowych norm i wartości społecznych.