Patriotyzm różni się od nacjonalizmu i szowinizmu poprzez swoje podstawowe wartości. Patriotyzm skupia się na miłości do kraju i trosce o jego dobro, bez negatywnych postaw wobec innych narodów. Nacjonalizm często podkreśla przewagę własnej grupy narodowej i może prowadzić do dyskryminacji innych narodów. Szowinizm natomiast jest skrajną formą nacjonalizmu, charakteryzującą się wrogością, nietolerancją i przekonaniem o wyższości własnej grupy.
Patriotyzm może przybierać różne formy i nie oznacza to koniecznie wykluczania innych kultur, ani nienawiści wobec innych narodów.
Nacjonalizm zakłada, że naród jako wspólnota ludzi o wspólnej kulturze, historii i terytorium, powinien mieć prawo do suwerenności i samostanowienia.
Szowinizm to postawa charakteryzująca się skrajnym, nadmiernym i agresywnym patriotyzmem.