pozytywizm – nauka powinna zajmować się faktami, ich zależnościami i następstwami
modernizm – zwolenników tego nurtu filozoficznego i artystycznego interesowała strona duchowa ludzkiego życia, a nie wiara w ludzki umysł
konserwatyzm – niechęć wobec jakichkolwiek zmian społecznych i politycznych
liberalizm – złagodzenie nierówności majątkowych i dopuszczenie do ograniczonej ingerencji państwa w relacje pracodawca-pracownik
Podane pojęcia odnoszą się do nurtów i ideologii szczególnie popularnych w społeczeństwach XIX w. Stanowią zarówno o codzienności człowieka, jak i zmianach ustrojowo-politycznych. Poprzez kreowanie tego typu przekonań ludzie usiłowali znaleźć właściwe odpowiedzi na dręczące ich pytania, związane z celem człowieka w życiu społecznym, a także kwestii równości między obywatelami.