Kompozycja cyklu:
Kochanowski przechodzi w Trenach przez wszystkie etapy żałoby: od rozpaczy przez bunt do ukojenia i napomnienia. Utwory cyklu realizują zadania, które w antyku wyznaczano poszczególnym elementom liryki żałobnej:
– rozważania nad wielkością straty, żal bliskich (Treny I–VIII);
– pochwała zalet zmarłego, wymienienie jego dobrych uczynków (IX–XVI);
– rady i napomnienia (Treny XVII i XVIII) mające charakter rozmowy z Bogiem;
– pogodzenie się ze stratą i odnalezienie ukojenia w wierze (Tren XIX).
1. Przypomnij sobie, że cykl Trenów ukazuje emocjonalną drogę poety – od bólu po duchowe odrodzenie.
2. Zauważ, że kompozycja ma charakter psychologiczny i symboliczny, odwzorowując kolejne fazy żałoby.
3. Zakończenie cyklu (Tren XIX) przynosi ukojenie i nadzieję – poeta odzyskuje spokój dzięki wierze i miłości.