Pieśń V z Ksiąg wtórych – Pieśń o spustoszeniu Podola:
– powstała w czasie, gdy kraj był pogrążony w kryzysie;
– utwór ma charakter patriotyczny, jest apelem do szlachty, aby zjednoczyła się i broniła ojczyzny przed wrogiem;
– poeta zarzuca rodakom brak zainteresowania sprawami kraju, krótkowzroczność, wygodnictwo, opieszałość;
– ironiczna puenta Nową przypowieść Polak sobie kupi, że i przed szkodą, i po szkodzie głupi oznacza, że Polacy nie uczą się na błędach i wciąż powtarzają te same zaniedbania;
– budowa: jedenastozgłoskowiec, rymy aabb;
– środki stylistyczne podkreślają wagę tematu, wzmacniają funkcję perswazyjną pieśni.
1. Przypomnij sobie, że utwór ma charakter patriotyczny i publicystyczny.
2. Zauważ, że poeta wzywa szlachtę do odpowiedzialności i odwagi w obronie kraju.
3. Dostrzeż, że ironiczna puenta ma na celu zawstydzenie rodaków i pobudzenie ich do działania.