Stalinowi zależało na podporządkowaniu Polski Związkowi Sowieckiemu, zatem podejmował różne działania, by móc wpływać na politykę RP.
• Na przełomie lat 1941/1942 powstała tzw. Grupa Inicjatywna, która składała się z czołowych komunistów. Celem tej grupy było tworzenie nowych struktur politycznych.
• 1 I 1942 r. Grupa Inicjatywna powołała do życia PPR, czyli Polską Partię Robotniczą oraz jej wojskowy pododdział – Gwardię Ludową.
• W marcu 1943 r. powstaje Związek Patriotów Polskich, w skład którego wchodzili Wanda Wasilewska, Zygmunt Berling, Alfred Lampe. Zadaniem tego związku było kierowanie Polaków w stronę komunizmu bez mówienia o tym wprost.
• 1 I 1944 r. powstała Krajowa Rada Narodowa, która miała być zalążkiem legalnej władzy. Przewodniczył tej radzie Bolesław Bierut. W tym czasie przemianowano Gwardię Ludową na Armię Ludową.
• W VII 1944 roku w Moskwie Stalin podejmuje decyzje o utworzeniu Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego (PKWN) jako legalnego rządu na ziemiach polskich.
Stalinowi zależało na utworzeniu ośrodka władzy, który w swoich działaniach byłby zależny od Związku Sowieckiego.