Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) i polskie organy władzy sądowniczej mają pewne podobieństwa w zakresie kompetencji, ale istnieją także znaczne różnice.
Wykładnia i stosowanie prawa unijnego: podobnie jak polskie sądy, TSUE jest odpowiedzialny za interpretację i stosowanie prawa unijnego. Trybunał decyduje w sprawach dotyczących wykładni prawa unijnego, aby zagwarantować spójność i jednolitość jego stosowania we wszystkich państwach członkowskich.
Rozstrzyganie sporów dotyczących prawa unijnego: TSUE ma kompetencje do rozstrzygania sporów pomiędzy państwami członkowskimi, instytucjami unijnymi oraz przedsiębiorstwami lub jednostkami prywatnymi a instytucjami unijnymi. Podobnie polskie sądy rozstrzygają spory dotyczące prawa krajowego.
Kontrola zgodności prawa krajowego z prawem unijnym: TSUE ma uprawnienie do oceny zgodności prawa krajowego państw członkowskich z prawem unijnym. Podobnie w Polsce Trybunał Konstytucyjny ocenia zgodność ustaw krajowych z Konstytucją RP.
Sądzenie naruszeń prawa unijnego przez państwa członkowskie: TSUE ma władzę orzekania w sprawach naruszeń prawa unijnego przez państwa członkowskie. Podobnie w Polsce Sąd Najwyższy może ocenić naruszenia prawa polskiego przez organy władzy publicznej.
Referencyjne orzecznictwo: Trybunał Sprawiedliwości UE może udzielać odpowiedzi na pytania prejudycjalne, które zadają sądy krajowe w sprawach dotyczących wykładni prawa unijnego. W Polsce również istnieje możliwość skierowania pytania prejudycjalnego do Trybunału Sprawiedliwości UE w celu uzyskania wykładni prawa unijnego.
Interpretację i stosowanie prawa: Zarówno TSUE, jak i polskie sądy są odpowiedzialne za interpretację i stosowanie prawa. Mają za zadanie zapewnić jednolite zastosowanie przepisów prawnych.
Rozstrzyganie sporów: TSUE rozstrzyga spory dotyczące prawa unijnego, podobnie jak polskie sądy zajmują się rozstrzyganiem sporów w ramach prawa krajowego.
Kontrola zgodności prawa: TSUE ocenia, czy prawo krajowe państw członkowskich jest zgodne z prawem unijnym. W Polsce rolę kontrolowania zgodności ustaw krajowych z Konstytucją pełni Trybunał Konstytucyjny.
Sądzenie naruszeń prawa: TSUE orzeka w sprawach dotyczących naruszeń prawa unijnego przez państwa członkowskie. Podobnie, w Polsce Sąd Najwyższy może oceniać naruszenia prawa polskiego przez organy władzy publicznej.
Pytania prejudycjalne: Zarówno TSUE, jak i polskie sądy mogą kierować pytania prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE w celu uzyskania wykładni prawa unijnego.
Warto zaznaczyć, że polskie organy władzy sądowniczej mają również swoje unikalne kompetencje, które nie są bezpośrednio powiązane z TSUE, takie jak rozstrzyganie spraw karnych, cywilnych i administracyjnych w oparciu o prawo krajowe.