Próba kontrolna to element doświadczenia, który służy do porównania z próbką badaną i pozwala sprawdzić, czy obserwowane zmiany wynikają z działania konkretnego czynnika. W próbie kontrolnej warunki są identyczne jak w próbie badawczej, z tą różnicą, że nie wprowadza się zmiennej, której wpływ jest analizowany. Dzięki temu można ocenić, czy dany czynnik rzeczywiście wpływa na przebieg zjawiska, eliminując inne możliwe przyczyny. Próba kontrolna zwiększa wiarygodność wyników doświadczenia.