Konwergencja to proces ewolucyjny, w którym różne, niespokrewnione organizmy niezależnie od siebie wykształcają podobne cechy lub struktury, przystosowując się do podobnych warunków środowiskowych lub pełniąc podobne funkcje. Przykładem są skrzydła ptaków i owadów – choć mają różne pochodzenie, służą do latania.
Dywergencja to proces, w którym organizmy pochodzące od wspólnego przodka rozwijają się w różne kierunki, w wyniku czego powstają odmienne cechy i nowe gatunki. Przykładem jest różnorodność gatunków Darwinowskich zięb na Wyspach Galapagos, które wyewoluowały z jednego przodka, dostosowując się do różnych nisz ekologicznych.