W utworach Jana z Czarnolasu można dostrzec odniesienia do filozofii stoickiej i epikurejskiej, które są widoczne w jego sposobie postrzegania świata i życia. W niektórych wierszach Kochanowski prezentuje wartości stoickie, takie jak opanowanie emocji i pogodzenie się z losem. Z kolei w innych utworach można dostrzec wpływy epikureizmu, gdzie autor podkreśla znaczenie przyjemności i cieszenia się życiem. Te nawiązania do filozofii dodają głębi i uniwersalności jego twórczości.
Stoicyzm:
Jest to filozofia założona przez Zenona z Kition w IV wieku p.n.e. Stoicyzm kładł nacisk na życie zgodne z naturą, oparte na moralności, cnocie i rozumie. Stoicy wierzyli, że ludzka dusza jest częścią wszechświata i powinna dążyć do zharmonizowania się z porządkiem kosmicznym. Nauki stoickie propagowały życie w zgodzie z losem, akceptację przeciwności i kontrolowanie emocji. Stoicyzm akcentował aspekt obywatelski i społeczny, nakłaniając ludzi do pełnienia swoich obowiązków wobec społeczeństwa.
Epikureizm:
Założycielem epikureizmu był Epikur z Samos w IV wieku p.n.e. Filozofia ta skupiała się na osiągnięciu szczęścia i spokoju poprzez unikanie cierpienia i przyjemności. Epikurejczycy wierzyli, że największą wartością jest umiarkowanie i skoncentrowanie się na przyjemnościach duchowych, a nie materialnych. Ważne było również zdrowe i spokojne życie w przyjaźni i harmonii z innymi.