Tur leśny (Bosprimigenius) to wymarły gatunek ssaka należący do rodziny wołowatych. Z opisów i znalezisk kopalnych wynika, że morfologicznie był podobny do znanych nam dużych ras bydła. Tur zamieszkiwał tereny od dzisiejszej Hiszpanii aż do półwyspu Koreańskiego terenów dzisiejszych Chin, a także ziemie Afryki Północnej i Bliskiego Wschodu (dzisiejsza Turcja, Syria, Liban).
Wraz z rozwojem rolnictwa puszcze, które były zamieszkiwane przez tury, malały, a polowania na te zwierzęta uszczupliły ich populacje. Tury na zniknęły z terenów dzisiejszej Francji około X wieku, z terenu Niemiec – w XI lub XII wieku. Ostatni tur (turzyca) padł na Mazowszu w Puszczy Jaktorowskiej najprawdopodobniej w 1627 roku z przyczyn naturalnych.
Powodem tak długiego przeżycia populacji tura na terenie Polski były działania króla Jagiełły. Były to pierwsze próby czynnej ochrony tego zwierzęcia.
