Zarówno szczepionka, jak i surowica są to substancje zewnętrzne, które zostają podane do organizmu w określonym celu.
Szczepionka to martwe lub osłabione drobnoustroje chorobotwórcze, które wprowadza się do organizmu w celu pobudzenia jego odporności czynnej. Organizm styka się z patogenem i uczy się wytwarzania przeciwko niemu przeciwciał.
Surowica zawiera gotowe przeciwciała przeciwko danemu antygenowi. Podawana jest w przypadkach, które wymagają szybkiego efektu – buduje odporność bierną organizmu.
W praktyce szczepionki podaje się osobom zdrowym, by nie zachorowały, a surowicę podaje się osobom chorującym, by łatwiej zwalczyły chorobę.