Warunki atmosferyczne sprzyjające wlewom wody z Morza Północnego do Bałtyku to wiejący przez długi czas wiatr wschodni, a następnie gwałtowna zmiana kierunku tego wiatru na zachodni.
Bałtyk jest stosunkowo młodym szelfowym morzem. Powstał po ustąpieniu lodowca, który stopniowo wycofywał się wraz z wodą zajmującą niegdyś większą powierzchnię Europy. Można scharakteryzować go jako zbiornik zanieczyszczony, mało zasolony z niewielkimi falami. Nad brzegiem Bałtyku obserwuje się m.in. klify, wydmy czy jeziora przybrzeżne.