| Przyczyny bezpośrednie | Przyczyny pośrednie |
| · potwierdzenie pogłosek o tym, że car planował wysłać armię polską do zdławienia powstania w Belgii· wyjście na jaw spisku podchorążych, wizja aresztowań i rozbicia sprzysiężenia | · sytuacja międzynarodowa (wieści o ruchach narodowych w innych krajach)· łamanie zapisów konstytucji przez cara Mikołaja I· rosnące niezadowolenie obywateli Królestwa Polskiego, emocje narodowe· działalność Novosilcowa i Wielkiego Księcia Konstantego w kraju. |
Wśród przyczyn powstania listopadowego wyróżnia się przyczyny bezpośrednie, czyli takie, które ostatecznie zadecydowały o wybuchu walk oraz pośrednie, które stanowiły źródło niechęci i niezadowolenia obywateli oraz podsycały ich negatywne emocje już dużo wcześniej, przed wybuchem powstania.