I. Producenci to organizmy, które są samożywne i stanowią jedyne naturalne źródło materii organicznej powstałej z materii nieorganicznej.
II. Destruenci to organizmy wyłącznie cudzożywne, które przekształcają martwą materię organiczną w materię nieorganiczną.
III. W naturalnym układzie przyrodniczym energia przepływa, a materia krąży.
Łańcuch pokarmowy nazywany również łańcuchem troficznym to schematyczne przedstawienie zależności pokarmowej między organizmami w postaci szeregu, gdzie każdy gatunek stanowi kolejne ogniwo. Organizmy stanowiące ogniwo dalej położone w łańcuchu odżywiają się organizmami umiejscowionymi wcześniej. W skład łańcucha pokarmowego wchodzą trzy rodzaje organizmów (poziomy troficzne), które ze względu na pełnioną przez nie funkcje dzielimy na: producenci, konsumenci i destruenci. Destruenci to organizmy cudzożywne, które żywią się martwą materią organiczną. Producenci to organizmy samożywne, które ze związków nieorganicznych tworzą materię organiczną. Konsumenci to organizmy heterotroficzne, czyli cudzożywne, dla których źródłem materii organicznej są inne organizmy. Konsumentów dzieli się na rzędy – konsumentów I rzędu stanowią roślinożercy, a konsumenci II rzędu to zwierzęta drapieżne, które żywią się roślinożercami. Natomiast drapieżnicy żywiący się organizmami należącymi do konsumentów II rzędu to konsumenci III rzędu. Wyjątkiem jest człowiek, który jako gatunek wszystkożerny zaliczany jest do konsumentów I i dalszych rzędów.
W zależności, jaki rodzaj organizmów stanowi pierwsze ogniwo łańcucha pokarmowego wyróżnia się dwa rodzaje łańcuchów: spasania i destruentów (detrytusowy). W łańcuchu spasania pierwszym ogniwem jest organizm autotroficzny (producent), czyli na przykład rośliny lub glony. Łańcuch destruentów nazywany również łańcuchem detrytusowym rozpoczyna się od martwej materii organicznej, a kolejnym ogniwem są saprofagi (destruenci), czyli organizmy żywiące się martwymi organizmami, na przykład grzyby, bakterie).
Światło słoneczne jest najważniejszym źródłem energii dla większości ekosystemów. Część energii świetlnej docierającej do Ziemi jest wykorzystywana przez producentów do wytwarzania materii organicznej, część na funkcje życiowe, a część jest tracona w postaci ciepła. Dlatego do konsumentów I rzędu też trafia tylko część energii i każdy następny poziom troficzny otrzymuje jej coraz mniej. Raz wykorzystana energia nie może zostać ponownie użyta, a jej niedobór cały czas musi być uzupełniany, dlatego mówimy, że energia przepływa przez ekosystem. Natomiast materia, czyli pierwiastki wchodzące w skład wszystkich substancji, tworzy obieg zamknięty. Pierwiastki są pobierane ze środowiska i przekształcane w związki organiczne, które dalej przechodzą z jednego organizmu do drugiego i ponownie są przekształcane w związki nieorganiczne. Materii w przyrodzie nie ubywa ani nie przybywa, dlatego mówimy, że materia krąży w ekosystemie.