Cały zamysł układu okresowego polega na okresowości powtarzania się właściwości chemicznych i fizycznych pierwiastków. Liczba atomowa wskazuje na liczbę protonów i elektronów w atomie. Liczba protonów w atomach pierwiastków nigdy się nie zmienia i zapewnia, że możemy jednoznacznie zidentyfikować, jaki to jest pierwiastek. Liczba masowa z kolei to suma protonów i neutronów, a same neutrony mogą występować w różnej ilości w obrębie jednego pierwiastka. Za pomocą liczby atomowej możemy określić konfigurację elektronową danego pierwiastka, co bezpośrednio przekłada się na jego cechy chemiczne i fizyczne. To właśnie konfiguracja elektronowa zmienia się okresowo przy takim porządku układu okresowego, co umożliwia dokładny opis pierwiastka na podstawie samego położenia w układzie.
