Geneza procesu dekolonizacji:
· po I wojnie światowej kolonie niemieckie i posiadłości tureckie poddano nadzorowi Ligi Narodów,
· na terenach kolonii kształtowały się partie polityczne,
· przed II wojną światową zdążyły już uzyskać niepodległość: Egipt, Irak, Kanada, Australia, Nowa Zelandia, Związek Południowej Afryki, Liberia i Etiopia,
· po 1945 r. Wielka Brytania i Francja wyszły osłabione po II wojnie światowej z konfliktu.
· wojna przyczyniła się do rozwoju gospodarczego w Afryce,
Przebieg procesu:
· narastające dążenia niepodległościowe,
· wzrastające koszty utrzymania administracji,
· Brytyjczycy nadają swoim posiadłościom szeroką autonomię,
· Brytyjczycy porozumiewają się z elitami miejscowymi co do warunków uzyskania niepodległości,
· w latach 40. niepodległość uzyskują m.in. Indie pod przywództwem Mahatmy Gandhiego,
· w późnych latach 50. I 60. Brytyjczycy uznali niepodległość kolonii afrykańskich, karaibskich i Malajów oraz Cypru i Malty,
· Francuzi w 1946 r. utworzyli Unię Francuską
· Stany Zjednoczone i ZSRS sprzeciwiają się kolonializmowi,
· ONZ zachęca do dekolonizacji,
· w latach 60. Francuzi również zaczynają dekolonizować, druga fala dekolonizacji – obejmuje Czarną Afrykę,
· trzecia fala dekolonizacji – Afryka Południowa, koniec dekolonizacji – wybory w RPA i odrzucenie apartheidu.
W wyborach w 1994 r. wygrał Nelson Mandela, który został pierwszym czarnym prezydentem RPA. Ten moment w historii uznaje się za upadek apartheidu i zakończenie procesu dekolonizacji w Afryce. Wcześniej w Związku Południowej Afryki panował apartheid – polityka segregacji rasowej – będący pozostałością po kolonializmie brytyjskim, dlatego jego upadek jest ostatnim elementem dekolonizacji Afryki, mimo że RPA było już niepodległe wcześniej.