Dopiero od XIX w. Ludzkość zaczęła doceniać dorobek kulturowy i naukowy średniowiecza. W czasach renesansu i oświecenia uważano ten czas za wieki ciemne/średnie i stąd okres ten wziął swoją stygmatyzującą nazwę.
Okresy, które różnie interpretowały średniowiecze:
· W okresie oświecenia w XVIII w. miała miejsce zmiana postrzegania średniowiecza. Nastąpiło odrzucenie wcześniejszych negatywnych stereotypów i bardziej krytyczne spojrzenie na ten okres. Średniowiecze było postrzegane jako "mroczne" i zacofane, w porównaniu do nowoczesności i postępu oświecenia.
· W XIX w. w epoce romantyzmu rozpoczęto docenianie dziedzictwa średniowiecza jako ważnego elementu kultury. Romantycy zachwycali się średniowiecznymi zamkami, legendami rycerskimi i folklorem, co przyczyniło się do romantycznego idealizowania tego okresu.
· W XX w. badacze starali się analizować średniowiecze pod względem społecznym, ekonomicznym, politycznym i kulturowym, co umożliwiło lepsze zrozumienie tego okresu.
Różnice w ocenie mogą wynikać z różnych interpretacji i priorytetów badaczy oraz z zależności od dostępnych źródeł i perspektyw badawczych. Obecnie opinia wobec okresu średniowiecza jest zrównoważona, w której podkreśla się złożoność i różnorodność tej epoki historycznej.