Dążenia Polaków do odzyskania niepodległości w Królestwie Polskim na przełomie lat 50 i 60. XIX wieku:
· powstanie Delegacji Miejskiej — reprezentacji różnych grup społecznych, których celem było przewrócenie autonomii na drodze pokojowych manifestacji,
· rewolucja moralna — organizowanie manifestacji i nabożeństw patriotycznych,
· powstanie tajnych stronnictw patriotycznych — Czerwonych — dążyli do obalenia cara i odzyskania niepodległości, Biali — opowiadali się za pracą organiczną, byli zwolennikami autonomii,
· wystosowanie petycji do cara Aleksandra III, w której domagano się swobód narodowych.
Delegacja Miejska to komitet powołany w 1861 r. w Warszawie w celu zapewnienia spokoju publicznego po krwawym stłumieniu przez wojsko rosyjskie polskiej manifestacji patriotycznej, która odbyła się na Krakowskim Przedmieściu.