W kontekście wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) Unii Europejskiej, szersze uprawnienia posiada Wysoki Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa.
Wysoki Przedstawiciel UE ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa jest głównym odpowiedzialnym za zarządzanie i kształtowanie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa UE. To stanowisko zostało utworzone w celu wzmocnienia spójności i skuteczności działań UE na arenie międzynarodowej. Wysoki Przedstawiciel ma za zadanie reprezentowanie UE na szczeblu międzynarodowym, inicjowanie i koordynowanie działań związanych z polityką zagraniczną oraz zarządzanie Europejską Służbą Działań Zewnętrznych (EEAS). W praktyce oznacza to, że to Wysoki Przedstawiciel kieruje polityką zagraniczną UE i podejmuje działania w obszarze bezpieczeństwa i obrony.
Przewodniczący Rady Europejskiej, choć pełni kluczową rolę w kierowaniu obradami Rady Europejskiej i kształtowaniu ogólnych kierunków polityki UE, nie jest głównym odpowiedzialnym za politykę zagraniczną i bezpieczeństwa UE. Przewodniczący może reprezentować UE na niektórych międzynarodowych spotkaniach na szczeblu szefów państw i rządów, ale to Wysoki Przedstawiciel jest głównym przedstawicielem UE w dziedzinie spraw zagranicznych.
Wysoki Przedstawiciel ma bardziej rozbudowane i specjalistyczne kompetencje w obszarze WPZiB, a Przewodniczący Rady Europejskiej skupia się na ogólnych kierunkach polityki UE oraz kierowaniu pracą Rady Europejskiej. Dlatego to Wysoki Przedstawiciel ma szersze uprawnienia w zakresie WPZiB.
Przewodniczący Rady Europejskiej pełni kluczową rolę w kierowaniu pracami Rady Europejskiej, która jest organem skupiającym przywódców państw członkowskich UE i określającym ogólne kierunki polityki Unii Europejskiej. Przewodniczący Rady Europejskiej reprezentuje UE na arenie międzynarodowej i jest zaangażowany w proces podejmowania ważnych decyzji dotyczących przyszłości Unii Europejskiej.
Wysoki Przedstawiciel jest jednocześnie Wiceprzewodniczącym Komisji Europejskiej. Ta podwójna funkcja zapewnia zintegrowane podejście do zarządzania polityką zagraniczną i bezpieczeństwa UE.
Wysoki Przedstawiciel jest odpowiedzialny za reprezentowanie UE na arenie międzynarodowej, prowadzenie dialogu politycznego z partnerami zagranicznymi, zarządzanie kryzysami i konfliktami, a także promowanie wartości UE na świecie. Osoba pełniąca to stanowisko jest wybierana przez Radę Europejską i musi być zatwierdzona przez Parlament Europejski.