Parafraza dzieła Mikołaja Reja w utworze Jacka Kaczmarskiego pełni przede wszystkim funkcję dialogu z tradycją literacką i kulturową. Dzięki niej poeta podkreśla, że refleksje na temat życia człowieka, jego cnót i przywar, nie tracą aktualności, lecz są uniwersalne i możliwe do odczytania w różnych epokach. Kaczmarski, nawiązując do słów Reja, pokazuje, że ideały renesansowego życia poczciwego – prostota, harmonia, unikanie gniewu i pogodzenie się z losem – mogą być nadal wskazówką dla współczesnych ludzi. Jednocześnie poprzez przekształcenie dawnych treści poeta nadaje im nowy kontekst, aktualizuje je i sprawia, że stają się bliskie odbiorcy XX wieku. W ten sposób parafraza pozwala mu połączyć tradycję z teraźniejszością i podkreślić ponadczasowy charakter renesansowych wartości.
1. Najpierw zauważ, że Kaczmarski świadomie sięga do Reja, by odwołać się do tradycji.
2. Zastanów się, jakie treści zostały przeniesione – idea prostego, spokojnego i cnotliwego życia.
3. Wyjaśnij, że poeta dostosowuje je do współczesnych realiów, co pokazuje ich uniwersalność.
4. Dojdź do wniosku, że parafraza pełni rolę łącznika między dawną refleksją a współczesnością i podkreśla, że wartości renesansowe są ponadczasowe.