Protisty słodkowodne jako jedyne wykazują potrzebę aktywnej osmoregulacji, ponieważ są one hipertoniczne (wewnątrz niż panuje wyższe stężenie substancji) w stosunku do środowiska. Jest to powodem ciągłego napływania wody do wnętrza organizmu. Dlatego, aby pozbyć się nadmiaru wody, protisty słodkowodne wykształciły wodniczki tętniące.
Morskie i pasożytnicze organizmy ich nie posiadają, ponieważ ich stężenie wewnętrzne nie różni się znacznie od stężenia środowiska — są one w stosunku do niego izotoniczne, a wymiana wody ze środowiskiem zachodzi w procesie biernej dyfuzji.
| Protisty słodkowodne | Protisty słonowodne | Pasożyty |
| hipertonicze w stosunku do środowiska | izotoniczne w stosunku do środowiska | izotoniczne w stosunku do środowiska |
| występuje aktywna osmoregulacja | brak aktywnej osmoregulacji. zachodzi bierna dyfuzja | brak aktywnej osmoregulacji. zachodzi bierna dyfuzja. |
| obecne wodniczki tętniące | brak wodniczki tętniącej | brak wodniczki tętniącej |
Osmoza to proces przenikania wody z roztworu o niższym stężeniu do roztworu o wyższym stężeniu w celu wyrównania różnicy stężeń. Łączy się ona z procesem dyfuzji, czyli biernym transportem substancji (tutaj wody) przez błonę.