| Cechy świadczące o przynależności do materii ożywionej | Cechy świadczące o przynależności do materii nieożywionej |
| Mają własny materiał genetyczny | Nie mają budowy komórkowej |
| W ich skład wchodzą kwasy nukleinowe, białka, a niekiedy również lipidy i glikoproteiny | W syntezie własnych składników wykorzystują struktury i możliwości metaboliczne komórki gospodarza |
| Podlegają mutacjom | Nie rozmnażają się |
| Ewoluują |
Istnienie wirusów zależy od świata ożywionego, jednak one same nie są organizmami, ponieważ nie mają budowy komórkowej i nie przejawiają samodzielnej aktywności metabolicznej, są zdolne jedynie do namnażania się, które może przebiegać wyłącznie wewnątrz komórki organizmu gospodarza.
Wirusy składają się z białka i kwasu nukleinowego i osiągają bardzo niewielkie rozmiary, rzędu nanometrów. Są czynnikami zakaźnymi. Ich namnażanie się jest możliwe wyłącznie w komórkach gospodarza.
Wirusy atakują i namnażają się we wszystkich organizmach żywych, są bardzo groźnymi czynnikami chorobotwórczymi. Obecnie ciągle rozwija się zastosowanie wirusów w medycynie, ponieważ sprawdziły się przy produkcji szczepionek i surowic.