Ruchy narodowe powstawały z dwóch powodów. Po pierwsze: pojęcie narodu zaczęło zmieniać się dzięki hasłom rewolucji francuskiej (wolność, równość, braterstwo). Po drugie: niektóre narody (np. włoski) nie były zadowolone z ustaleń wiedeńskich, bo straciły np. niepodległość lub przesunięto ich do roli drugoplanowego gracza w politycznych rozgrywkach Europy.
Polacy również tworzyli ruchy narodowe – liczyli na to, że sytuacja po kongresie będzie dla nich bardziej korzystna, choć spodziewali się konsekwencji, w końcu popierali Napoleona.