Polacy od lat dążyli do odzyskania niepodległości i odbudowy Rzeczypospolitej. W odpowiedzi na zaproszenie Napoleona Polacy zaangażowali się w działania na rzecz wspierania Francji i udziału w wojnach napoleońskich. Tworzyli polskie oddziały wojskowe i walczyli u boku francuskich armii, zdobywając uznanie za swoją odwagę i determinację. Napoleon Bonaparte widział w Polakach potencjalne narzędzie do osłabienia wpływów Austrii i Rosji w Europie Środkowej.
Utworzenie Księstwa Warszawskiego stało się możliwe ze względu na porażki poniesione przez Prusy w walce z Francją (pod Jeną i Auerstädt) oraz klęskę Rosji pod Frydlandem. W 1807 r. podpisano traktat pokojowy w Tylży, na mocy którego Prusy straciły prawie połowę terytorium, które przeznaczono na utworzenie polskiego księstwa zależnego od Francji.
Decyzje Napoleona i sytuacja międzynarodowa odegrały istotną rolę w utworzeniu Księstwa Warszawskiego, jednak zaangażowanie i działania Polaków nie można bagatelizować. Ich determinacja, umiejętności militarne i pragnienie odzyskania niepodległości przyczyniły się do stworzenia okazji, którą Napoleon wykorzystał dla swoich własnych celów politycznych. Polacy odegrali również istotną rolę w późniejszej administracji i rozwijaniu Księstwa Warszawskiego, zarówno na polu wojskowym, jak i w zakresie reform politycznych, społecznych i gospodarczych.