Czynniki wewnętrzne:
· anarchia w kraju po rządach Sasów,
· wolna elekcja przyjęła formę walki o wpływy,
· brak odpowiednio wcześniej zainicjowanych reform,
· zacofanie gospodarcze,
· przywiązanie szlachty do „złotej wolności szlacheckiej,
· liberum veto.
Czynniki zewnętrzne:
· wzrost siły sąsiadów Polski – Austrii, Prus i Rosji (reformy, absolutyzm oświecony, silna armia, traktat trzech czarnych orłów),
· walka o wpływy w Rzeczypospolitej,
· słaba pozycja na arenie międzynarodowej po wojnach w XVII wieku,
· brak silnego sojusznika w Europie.
Czynniki wewnętrzne to te, które dotyczą sytuacji wewnątrz danego kraju. Czynniki zewnętrzne to natomiast te, które dotyczą tego, co się dzieje w innych państwach oraz sytuacji na arenie międzynarodowej.