Powstanie styczniowe jest nieobecne w Lalce Bolesława Prusa, ponieważ w czasie, kiedy powstała powieść, panowała cenzura. Autor Lalki nie mógł pisać bezpośrednio o wydarzeniach politycznych wymierzonych przeciwko Rosji. Dlatego też Bolesław Prus pisze językiem ezopowym, co ukazuje, że powstanie styczniowe jest jednak w pewien sposób obecne w powieści autora. Pamiętnik starego subiekta zawiera wzmianki o losach Wokulskiego: bohater ma czerwone ręce, a jego rodzina straciła majątek. Stanisław przebywał na Syberii, gdzie zajmowały go różne wynalazki. Wokulski przyjaźnił się tam z Rosjaninem, wspólnie podejmowani różne przedsięwzięcia. Bohaterów łączyło zaufanie i wspólne doświadczenia z przeszłości.
Wyjaśnienie
Przykład wskaźników zespolenia:
– miejsca: skąd ; którędy ; dokąd ; gdzie
– czasu: gdy ; odkąd ; dopóki ; jak tylko
– sposobu: tak jak ; według ; za pomocą
– przyczyny: ponieważ ; z powodu ; gdyż ; ze względu na
– celu: by ; aby ; żeby
– warunku: jeśli ; pod warunkiem, że ; byleby ; jeżeli
– przyzwolenia: mimo, że ; pomimo, że ; chociaż ; nawet jeśli
Należy zmienić słowa o podobnym znaczeniu w podanym tekście, bez zmieniania dokładnego znaczenia w tym samym języku.