Narkotyki są potocznym określeniem na wszystkie substancje psychotropowe będące obecnie nielegalne w myśl przepisów prawa. Grupa substancji określanej mianem dopalaczy ma również właściwości psychotropowe, lecz środki wchodzące w nią nie są sklasyfikowane jako zabronione prawnie.
Z punktu widzenia chemicznego nie ma specjalnej różnicy między narkotykami a dopalaczami. Terminy te są raczej kulturowe i jako narkotyki określamy dobrze zbadane substancję, które ze względu na stwierdzoną szkodliwość zostały zakazane przez prawo. Dopalacze są w istocie narkotykami, które tak szybko pojawiają się w przestrzeni publicznej, że badania nad nimi nie zdążyły oficjalnie ich sklasyfikować.