W Afryce i Azji wiele krajów było jeszcze słabo rozwiniętych i nie miało silnej armii. Były to idealne warunki do kolonizacji przez europejskie państwa, które chciały rozszerzyć swoją dominację i uzyskać kontrolę nad bogatymi zasobami naturalnymi i rynkami zbytu. W wyniku tego nasiliła się kolonizacja w Afryce i Azji w XIX wieku.
W Ameryce sytuacja była inna. Wiele krajów w Ameryce było już niepodległych i miało silne armie. W dodatku wykształciły się tam już ruchy nacjonalistyczne, które sprzeciwiały się dalszej ekspansji europejskich mocarstw. Dlatego w XIX wieku kolonizacja w Ameryce osłabła.
XIX wiek był okresem intensywnego rozwoju gospodarczego i przemian politycznych na świecie. W Europie, zwłaszcza w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Francji i Włoszech, rozpoczynał się proces industrializacji, a także pojawiały się coraz silniejsze ruchy nacjonalistyczne. W tym kontekście europejskie mocarstwa uznały kolonizację za jeden ze sposobów na rozszerzenie swoich wpływów i zaspokojenie potrzeb rynku zewnętrznego.