Pozytywne:
· szlachetność;
· rycerskość;
· obowiązek obrony ojczyzny;
· uczestnictwo w życiu publicznym.
Negatywne:
· nadmierna religijność;
· ksenofobia;
· skłonność do awantur;
· przekładanie dobra prywatnego nad publiczne.
Sarmatyzm nabrał wiele negatywnych cech w wyniku ciężkiego okresu pełnego wojen i przemocy.