| Wydarzenie | Przyczyna | Skutek |
| Powstanie Prus Książęcych | Przejście mistrza krzyżackiego na luteranizm | Traktat krakowski – państwo zakonne staje się świeckim państwem, Hołd pruski |
| Wcielenie Mazowsza do Polski | Wygaśnięcie dynastii Piastów na Mazowszu | Ostatnia część Mazowsza weszła w skład Król. Polskiego |
| Przeprowadzenie elekcji viventerege za panowania Zygmunta Starego | Chęć wprowadzenia monarchii dziedzicznej przez Jagiellonów | Sprzeciw szlachty wobec dziedziczenia tronu w Polsce |
| Ustanowienie wojska kwarcianego | Odebranie królewszczyzn magnatom w celu fundowania wojska | Skuteczna obrona przeciwko Tatarom |
| Powstanie Rzeczypospolitej Obojga Narodów w 1569 roku | Wcielenie części ziem Wielkiego Księstwa Litewskiego i dziedziczna władza Jagiellonów nad Litwą | Powstanie unii realnej pomiędzy dwoma narodami |
| Wygaśnięcie dynastii Jagiellonów | Bezpotomna śmierć Zygmunta Augusta | Nastanie czasów monarchii elekcyjnej |
Okres rządów Jagiellonów uznawany jest za złoty wiek Polski.