Naturalizm zakładał obiektywny i precyzyjny opis świata przedstawionego, Reymont w opisie sytuacji i uczuć Antka wiernie oddał kolejne fazy od nienawiści do tęsknoty i żalu nad zastaną sytuacją. Ponadto w naturalizmie ważną rolę odgrywa determinizm, uwarunkowania biologiczne i społeczne, które kierują człowiekiem – Antek przedstawiony jest jako osoba, która ulega namiętnościom, a uniesienie zdarzenia z domeny kultury (jego kochanka stanie się jego macochą) przerasta go. Myśli „nie na ludzką to moc, nie”. Słowa te oznaczają, że ludzkie siły zdeterminowane są podobnie jak zwierzęce.
Naturalizm odwoływał się do zasady determinizmu oraz osiągnięć z zakresu nauk przyrodniczych. Konwencja naturalistyczna zakładała opisanie świata w sposób obiektywny, opierając się na uważnej obserwacji – podobnie jak badacz obserwuje przyrodę. Naturaliści najczęściej sięgali do opisu brzydoty, wynaturzenia, mrocznych, ciemnych stron człowieka.